phật la ai

Bách khoa toàn thư cởi Wikipedia

Bạn đang xem: phật la ai

Phật (chữ Hán: 佛), giờ Hindi: बुद्धा (phiên âm: Buddha), hoặc Bụt (Chữ Nôm: 侼) hoặc Bụt Đà (chữ Phạn: Buddhã) nhập Phật giáo tức là Bậc Giác Ngộ, dùng làm chỉ cho tới một vị Chánh Đẳng Chánh Giác tiếp tục đạt tới việc tinh ma khiết và hoàn mỹ nhập đạo đức nghề nghiệp, trí tuệ thông qua nỗ lực của phiên bản thân thuộc trong những công việc tiến hành những pháp Ba-la-mật ở thật nhiều kiếp sinh sống, tâm trí trọn vẹn không thể vô minh - căn nguyên tạo ra sống chết. Đó là một trong trí tuệ vĩ đại (Nhất thiết trí) nằm trong với việc kể từ bi vô hạn với toàn bộ từng bọn chúng sinh không giống, ko phân biệt đối tượng người sử dụng. Sự giác ngộ ấy với đặc điểm siêu tự nhiên, theo đuổi Phật giáo thì nó ko thể diễn tả bởi vì ngữ điệu được tuy nhiên chỉ hoàn toàn có thể hiểu trọn vẹn Khi tiếp tục hưởng thụ nó. Những bọn chúng sinh đang được bên trên tuyến đường nhằm phát triển thành một vị Phật, thường xuyên tâm tiến hành những hạnh Ba-la-mật, vạc tâm kể từ bi được gọi là Bồ tát. Khi trở nên Phật, không chỉ có về mặt mày trí tuệ và tiết hạnh mà còn phải toàn vẹn về mặt mày hình thể Ba mươi nhị tướng mạo chất lượng tốt - Tám mươi vẻ đẹp mắt vô nằm trong thanh tịnh, tuy vậy Phật toàn giác ko toàn năng.

Từ này thông thường nhằm duy nhất vị Phật nhập lịch sử hào hùng thương hiệu là "Thích Ca Mâu Ni", một anh hùng với thiệt tiếp tục quảng bá tư tưởng của tớ ở châu lục nén Độ nhập thế kỷ 5 trước công vẹn toàn, và những giáo lý ấy và đã được thực hiện nền tảng nhằm khai sinh đi ra Phật giáo. Nhưng theo đuổi điều giảng của chủ yếu Tất-đạt-đa Cồ-đàm thì Ngài đơn thuần vị Phật độc nhất bên trên Trái Đất nhập thời kỳ này, chứ nếu như xét rộng lớn đi ra toàn dải ngân hà, xét cả quá khứ - sau này thì ngoài Ngài đi ra còn tồn tại vô số vị Phật không giống nữa, chúng ta tồn bên trên ở những toàn cầu không giống hoặc ở những thời khắc khác: nhiều vị tiếp tục đắc đạo ở quá khứ, nhiều vị đang được sinh sống nhập lúc này (ở những toàn cầu khác) và nhiều vị tiếp tục đắc đạo ở sau này. Cũng theo đuổi điều Ngài, nhập sau này xa xăm về sau, bên trên Trái Đất tiếp tục xuất hiện nay một vị nữa đắc đạo trở nên Phật, này đó là Bồ Tát Di Lặc trở nên Phật Di Lặc.

Một phần của loại bài bác về
Phật giáo
Lịch sử Niên phát đạt triển Thích-ca Mâu-ni Thập đại đệ tử Phật giáo Nguyên thủy Đại hội kết tập Bộ phái Phật giáo Phật giáo Hy Lạp hóa Phật giáo qua quýt Con lối tơ lụa Phật giáo suy vong ở nén Độ Phong trào Phật giáo hiện nay đại
Khái niệm Pháp Pháp luân Trung đạo Tứ diệu đế Bát chủ yếu đạo Ngũ uẩn Vô thường Khổ Vô ngã Duyên khởi Giới Tính Không Nghiệp Tái sinh Luân hồi Vũ trụ học tập Phật giáo
Kinh điển Kinh văn sơ kỳ Kinh văn Đại thừa Tam tạng Kinh điển Pāli Kinh văn Tạng ngữ Kinh văn Hán ngữ
Tam học Tam bảo Quy y Giải thoát Ngũ giới Ba-la-mật-đa Thiền Tư tưởng Pháp cúng Công đức Niệm Chánh niệm Bát-nhã Tứ vô lượng Tam thập thất bồ-đề phần Tu học Cư sĩ Tụng kinh Hành hương Trai thực
Niết-bàn Giác ngộ Tứ thánh quả A-la-hán Duyên giác Bồ tát Phật Như Lai Phật Mẫu
Tông phái Thượng tọa bộ Đại thừa Kim cương thừa Thiền tông Tịnh chừng tông
Ở những nước Ấn Độ Sri Lanka Campuchia Thái Lan Myanmar Lào Trung Quốc Việt Nam Đài Loan Nhật Bản Hàn Quốc Triều Tiên Malaysia Tây Tạng Bhutan Mông Cổ Khác (Trung Á, Châu Âu, Châu Phi, Châu Mỹ, Châu Đại dương, Hoa Kỳ, Nga, Nepal, Tân Cương, Indonesia, Brunei ...)
Cổng vấn đề Phật giáo
x t s

Theo Phật giáo, thời đại xuất hiện nay một vị Phật là rất ít. Vì có không ít thời kỳ, có không ít quy trình tiến độ đặc biệt nhiều năm trong những chu kỳ luân hồi toàn cầu ko hề xuất hiện nay một vị Phật này, nếu như với thì cũng chỉ mất những vị Phật Độc Giác, những vị này Xu thế không nhiều tuyên thuyết giáo pháp, vì thế bọn chúng sinh không tồn tại phương tiện đi lại giải bay. Vị Phật thông thường sẽ là đại diện thay mặt cho những vị Phật quá khứ là Nhiên Đăng Cổ Phật. Trong Khi vị Phật sau này được nghĩ rằng tiếp tục xuất hiện nay ở Trái Đất này là Di-lặc. Trong Phật giáo Bắc tông thì còn chia nhỏ ra Phật mẫu(phật bà), Phật vương vãi, Phật tổ(Phật chủ), Phật tử. Hình như còn tồn tại những tầng tu hành thấp rộng lớn Phật như: Duyên giác (Phật độc giác), Thanh văn (là những người dân nghe Phật giảng dạy dỗ tuy nhiên tu được ngược vị A-la-hán).

Từ nguyên[sửa | sửa mã nguồn]

Từ "Buddha" hoặc hay còn gọi là "Buddhaya" tức là bậc trí fake, người hiểu biết; giờ Việt gọi là "Bụt", "Bụt-đà" hoặc "Bụt-đà-da", còn được gọi là "Phật" nhập giờ Hán. Trong những kiệt tác văn học tập dân gian dối "Phật" được dùng thịnh hành rộng lớn "Bụt" vì như thế thời Trịnh – Nguyễn phân tranh giành, nhị mặt mày đều phải sở hữu Xu thế mời mọc những cao tăng kể từ Trung Quốc sang trọng nhằm hoằng hóa nên kể từ Bụt bị lấn lướt thất lạc và từ từ chuồn nhập quên lãng.^[1] "Bụt" là kể từ phiên âm giờ Việt bắt mối cung cấp kể từ chữ Phạn Buddhã. Từ Bụt tiếp tục xuất hiện nay nhập ngữ điệu Việt nhanh nhất là nhập thế kỷ thứ hai và muộn nhất là thế kỷ loại 6 và kể từ này là vì những thiền sư nén trước tiên dịch đi ra kể từ chữ Phạn Buddhã, tức là bậc Đại Giác, Đại Trí, bậc Giác Ngộ, Người Đạt Trí Tuệ Tột Cùng.^[1]

Danh kể từ Bụt được phiên âm kể từ chữ Phạn Buddhã, vì như thế và một âm B cùng nhau. Trong giờ Anh và Pháp nằm trong đều sử dụng âm B nhằm dịch như vậy (Pháp: Boudha, Anh: Buddha); ở nhiều nước Phật giáo Nam Tông cũng sử dụng âm B nhằm dịch chữ Buddhã kể từ giờ Phạn, tuy rằng giọng hiểu với không giống nhau đôi khi. Theo trào lưu công cộng thống nhất cơ hội phiên âm thì lúc bấy giờ, Phật giáo Bắc tông tuy nhiên Trung quốc là trung tâm, kể từ lâu vẫn dịch Buddhã là Phật-đà (佛 陀) ni vừa phải mới mẻ chính thức sử dụng chữ Bột đà (勃 陀) nhằm gọi bậc Giác ngộ. Theo Tự điển Phật Học Hán Việt, Phân viện Nghiên cứu vớt Phật học tập thủ đô hà nội, xuất phiên bản 1992, tuy nhiên sách tìm hiểu thêm là Thực Dụng Phật Học Từ điển của Lô Quán Cao và Hà Tử Bồi xuất phiên bản ở Thượng Hải, thì: Bột đà 勃 陀 Buddha (Thuật ngữ), hay còn gọi là Bột đà. Cách gọi cũ là Phật đà. Gọi tắt là Phật - dịch là Giác (覺).

Theo Thiền sư Thích Nhất Hạnh, vấn đáp thắc mắc "Tại sao sử dụng chữ đạo Bụt?":

"Sở dĩ Cửa Hàng chúng tôi sử dụng chữ đạo Bụt tuy nhiên ko sử dụng chữ đạo Phật, vì như thế Cửa Hàng chúng tôi cho là chữ Bụt với tính dân tộc bản địa rộng lớn chữ Phật. Các nước công cộng xung quanh tất cả chúng ta đều còn gọi Buddha là Bụt. Dân nước ta cho tới thế kỷ loại XIII - XIV vẫn tồn tại gọi Buddha là Bụt. Chỉ kể từ Khi quân Minh sang trọng cướp VN, tất cả chúng ta mới mẻ chính thức làm theo chúng ta gọi là Phật thôi. Nếu quý khách đọc Đắc Thú Long Tuyền Thành Đạo Ca của vua Trần Nhân Tông, quý khách thấy rằng ngài vẫn sử dụng chữ Bụt. Tổ loại tía của phái Trúc Lâm ngài Huyền Quang cũng sử dụng chữ Bụt. Thiền sư Khuy Cơ là đồ đệ rộng lớn của Tam Tạng Pháp sư Huyền Trang nói: "Chữ Buddha xứng đáng lý cần dịch là Bụt Đà tuy nhiên người tớ tiếp tục dịch lầm là Phật". Chính những vị cao tăng mặt mày Trung quốc đời Đường tiếp tục thấy. Như vậy sự sai lầm không mong muốn của một nước không tồn tại lý gì một nước không giống cũng cần sai lầm không mong muốn theo? Chúng tôi tiếp tục kiên quyết dùng chữ Bụt và đạo Bụt. Nếu tất cả chúng ta nên dùng danh kể từ Hán Việt thì tất cả chúng ta sử dụng Phật giáo, còn nếu như đạo là đạo Bụt. Ngày Phật đản Hoặc là ngày đản Bụt, Phật tử Hoặc là con cái Bụt. Như vậy ngữ điệu của tất cả chúng ta được phong phú thêm thắt lên vì như thế tất cả chúng ta ko vứt chữ Phật tuy nhiên tất cả chúng ta bình phục được chữ Bụt. Trong tác phẩm Đường Xưa Mây Trắng, chúng tôi dùng chữ Bụt và chữ Bụt có vẻ như yêu thương, thân thiện rộng lớn chữ Phật nhiều lắm. Chắc quý khách cũng thấu hiểu là nhập kho báu truyện cổ tích, ca dao của VN, dân bọn chúng vẫn tồn tại lưu giữ cơ hội gọi Buddha là Bụt".^[2]

Xem thêm: bạn la ai trong winx

Định nghĩa danh kể từ "Bụt" nhập tự vị Việt Nam:^[3]

1. Việt Nam Từ điển của Hội Khai Trí Tiến Đức, xuất phiên bản lần thứ nhất bên trên thủ đô hà nội năm 1931. "Bụt": Tiếng gọi Ông Phật. Văn liệu: Lành như Bụt (tục ngữ). Đất Vua, miếu sóc, cảnh quan Bụt (thơ cổ).
2. Từ điển nước ta, Khai Trí TP Sài Gòn, 1971. "Bụt": Ông Phật. Bụt cũng nực cười cợt ông ngất ngưỡng (Nguyên Công Trứ).
3. Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất phiên bản Khoa Học Xã Hội, thủ đô hà nội, 1988. "Bụt": Phật, Theo phong cách gọi dân gian dối. Lành như Bụt, Bụt miếu ngôi nhà ko linh thiêng.
4. Việt Anh Tự Điển, Nguyễn Văn Khôn, TP Sài Gòn, 1972. "Bụt": Buddha.

“Phật” là kể từ gốc Hán, bắt mối cung cấp kể từ cơ hội vạc âm nhập giờ Hán ở những thời kỳ không giống nhau của một kể từ được viết lách bằng văn bản Hán là “佛”.^[4] E. G. Pulleyblank phục vẹn toàn cơ hội vạc âm nhập giờ Hán trung thế kỉ sơ kỳ của kể từ “佛” là but.^[4] “Phật” bắt mối cung cấp kể từ cơ hội vạc âm nhập giờ Hán trung thế kỉ hậu kỳ của kể từ “佛”. Pulleyblank phục vẹn toàn cơ hội vạc âm nhập giờ Hán trung thế kỉ hậu kỳ của kể từ “佛” là fɦjyt (do but đổi khác trở nên, về sau fɦjyt đổi khác trở nên fɦut) và fɦut (do fɦjyt đổi khác thành). Theo Pulleyblank kể từ “phật” nhập giờ Việt bắt mối cung cấp kể từ âm fɦjyt của kể từ “佛”.^[4][5]

Trong giờ Hán tên thường gọi của bụt và đã được phiên âm từ khá nhiều ngữ điệu không giống nhau trở nên nhiều dạng khác nhau, ví dụ như “佛陀” (âm Hán Việt: phật đà), “浮陀” (phù đà), “浮圖” (phù đồ), “浮頭” (phù đầu), “勃陀” (bột đà), “勃馱” (bột đà), “部多” (bộ đa), “部陀” (bộ đà), “毋陀” (vô đà), “沒馱” (một đà), “佛馱” (phật đà), “步他” (bộ tha), “浮屠” (phù đồ), “復豆” (phục đậu), “毋馱” (vô đà), “佛圖” (phật đồ), “步陀” (bộ đà), “物他” (vật tha), “馞陀” (bột đà), “沒陀” (một đà) vân vân. Tên gọi “phật” 佛 nhập giờ Hán thông thường được nghĩ rằng gọi tắt của “phật đà” 佛陀, phiên âm giờ Hán của tên thường gọi giờ Phạn “buddha”. Quý Tiện Lâm (季羨林) nhận định rằng cơ hội phân tích và lý giải này là ko đúng đắn. Theo ông “phật” 佛 ko cần là gọi tắt của “phật đà” 佛, “phật” 佛 và “phật đà” 佛陀 bắt mối cung cấp kể từ nhị ngữ điệu không giống nhau, tên thường gọi “Phật” 佛 xuất hiện nay trước tên thường gọi “phật đà” 佛陀.^[6] Theo Quý Tiện Lâm tên thường gọi “phật” 佛 nhập giờ Hán là phiên âm của tên thường gọi của bụt nhập một ngữ điệu cổ này cơ nằm trong ngữ tộc Iran.^[7]

Kinh Phật ban sơ ko được dịch sang trọng giờ Hán kể từ giờ Phạn hoặc giờ Pali tuy nhiên là dịch từ khá nhiều ngữ điệu cổ ở vùng Trung Á và Tân Cương.^[8] Theo Quý Tiện Lâm trong những ngữ điệu cổ nằm trong ngữ tộc Iran tên thường gọi nhị âm tiết “buddha” nhập giờ Phạn tiếp tục đổi khác trở nên tên thường gọi có duy nhất một âm tiết, ví dụ:^[9]

• Tiếng Ba Tư trung cổ bên trong tầm cỡ bái hoả giáo: bwt
• Tiếng An Tức (安息) Ma Ni giáo (摩尼教): bwt, but
• Tiếng Túc Đặc (粟特) Ma Ni giáo: bwty, pwtyy
• Tiếng Túc Đặc Phật giáo: pwt
• Tiếng Dari: bot

Các vị Phật[sửa | sửa mã nguồn]

Có nhị nấc của Phật:

• Độc Giác Phật (sa. pratyeka-buddha), là kẻ trọn vẹn giác ngộ. Tương đương về góc nhìn giải bay, về trí tuệ, công đức, trí tuệ vẫn ko đầy đủ vẹn bởi vì Chánh Đẳng Giác.
• Tam-miệu-tam-phật-đà (sa. samyak-saṃbuddha), dịch ý là Phật Chính Đẳng Chính Giác, hoặc Phật Toàn Giác, không chỉ có giác ngộ mà còn phải hoàn toàn có thể giáo hóa bọn chúng sinh về những điều bản thân bệnh ngộ. Đây là nấc cao hơn nữa đối với Độc Giác Phật.

Kinh văn song khi cũng nói đến Tam thế Phật (chữ Hán: 三世佛), tức là trần thế với vô số những vị Phật, chúng ta tiếp tục, đang được hoặc tiếp tục xuất hiện nay theo thứ tự ở "ba đời" (thời quá khứ, lúc này và tương lai). Khái niệm này chỉ toàn bộ những vị Phật nhập tía đời và chục phương toàn cầu (trong cơ Phật Nhiên Đăng đại diện thay mặt mang đến chư Phật nhập quá khứ, Phật Thích-ca là vị Phật thời lúc này, và Phật Di-lặc đại diện mang đến chư Phật thời vị lai).^[10]

Trong Kinh Phật chủng tính (Phật sử) với nhắc cho tới 28 vị Phật Toàn giác nhập quá khứ, bao hàm Phật Thích-ca là vị Phật loại 28.

28 vị Phật nhập quá khứ[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Danh vị Phật

Phật Thích Ca Mâu Ni[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Siddhārtha Gautama

Phật A di đà[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Phật A-di-đà

Phật Di lặc[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Phật Di Lặc

Phật tính[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Phật tính

Phật tính, sẽ là gốc của từng hiện nay tượng; từng hiện tượng lạ là biểu thị của Phật tính. Nếu phái Nam tông chỉ thừa nhận từng thời đại có duy nhất một vị Phật, và vị này cần là một trong anh hùng lịch sử hào hùng và là đạo sư giáo hóa, thì Bắc tông nhận định rằng với vô số vị Phật được biểu thị không giống nhau. Theo ý kiến Tam thân thuộc (sa. trikāya) của Bắc tông thì Phật tính biểu thị qua quýt tía dạng chủ yếu và từng dạng Phật biểu thị một đặc điểm của Chân như.

Các dạng siêu việt của Phật tính, Chân như (xem Phật gia) được kể là những vị Phật A-di-đà, Đại Nhật, Báo Sinh, Bất Động, Bất Không Thành Tựu, Kim Cương Tát-đoá. Các vị này là thầy của những vị Bồ Tát và là giáo ngôi nhà của những Tịnh chừng. Các dạng Phật siêu việt của Chân như đều phải sở hữu đặc điểm siêu trần thế, thân thuộc tâm trọn vẹn thanh tịnh, siêu việt, vô lượng lâu. Theo ý kiến Tam thân thuộc thì Báo thân thuộc Phật (sa. saṃbhogakāya) đó là hình hình họa hoàn hảo của những vị Bồ Tát tự động tạo ra nhằm theo đuổi này mà tu học tập. Báo thân thuộc lại đó là Chân tâm của Ứng thân thuộc, hoặc Hoá thân thuộc (sa. nirmāṇakāya), là thân thuộc của Phật với dạng trái đất sinh sống bên trên hành tinh. Khoảng năm 750 của Công Nguyên, sau thời điểm Kim cương quá Ra đời thì trong những phe cánh Bắc-tông cũng gật đầu đồng ý ngoài Pháp thân thuộc (sa. dharmakāya) được thêm năm vị Phật trả hóa kể từ Pháp thân thuộc cơ, được gọi là Ngũ Phật hoặc Phật gia, vì như thế từng một vị Phật này được coi được thêm một vị Phật lịch sử hào hùng (từng sinh sống bên trên địa cầu) và một vị Bồ Tát chuồn kèm:

Xem thêm: ai là thánh

1. Cùng với Phật Đại Nhật là vị Ca-la-ca-tôn-đại (sa. krakuccanda) và Phổ Hiền Bồ Tát (sa. samantabhadra).
2. Cùng với Phật Bất Động (sa. akṣobhya) là vị Ka-na-ca-mâu-ni (sa. kanakamuni) và Kim Cương Thủ Bồ Tát (vajrapāṇi).
3. Cùng với Phật Báo Sinh là vị Phật lịch sử hào hùng Ca-diếp (sa. kāśyapa) và Báo Thủ Bồ Tát (ratnapāṇi).
4. Cùng với Phật Bất Không Thành Tựu là vị Phật Di-lặc và Phổ Chuỳ Thủ Bồ Tát (viśvapāṇi).
5. Cùng với Phật A-di-đà là đại thế chí nhân tình tát và Quán Thế Âm Bồ Tát (sa. avalokiteśvara).

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Fo Guang Ta-tz'u-tien. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui. Taipei: Fo-kuang ch'u-pan-she, 1988. (Phật Quang Đại Từ điển. Phật Quang Đại Từ điển biên tu uỷ viên hội. Đài Bắc: Phật Quang xuất phiên bản xã, 1988.)
• Das Lexikon der Östlichen Weisheitslehren, Bern 1986.
• The Threefold Lotus Sutra (Kosei Publishing, Tokyo 1975), tr. by B. Kato, Y. Tamura, and K. Miyasaka, revised by W. Soothill, W. Schiffer, and Phường. Del Campana
• The Mahayana Mahaparinirvana Sutra (Nirvana Publications, London, 1999-2000), tr. by K. Yamamoto, ed. and revised by Dr. Tony Page
• The Sovereign All-Creating Mind: The Motherly Buddha (Sri Satguru Publications, Delhi 1992), tr. by E.K. Neumaier-Dargyay

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Nhơn
• Thần
• Thánh
• Tiên
• Chúa
• Ngũ chi đại đạo
• Tứ đại

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons được thêm hình hình họa và phương tiện đi lại truyền đạt về Phật.