Ngọc Hoàng Thượng đế

Bách khoa toàn thư há Wikipedia

Đạo giáo

Học thuyết Đạo Đức Vô cực Thái cực Âm dương Vô vi Tất nhiên Bất tử Ngũ hành Khí Thiên Địa
Thực hành Bùa lục Chiêm bốc Chú ngữ Đạo dẫn Hành khí Lôi pháp Luyện thần Ngoại đan Nội đan Phục thực Thực liệu Tịch cốc
Văn bản Kinh Dịch Âm Phù kinh Bão Phác Tử Đạo đức kinh Độ Nhân kinh Hoàng Đế nội kinh Nam Hoa kinh Liệt tử Linh chỉ bảo kinh Sơn Hải kinh Thái Bình kinh Thượng Thanh kinh Daozang
Các vị thần Tam thanh Tứ Ngự Ngọc Hoàng Thượng đế Tây Vương Mẫu Tam Hoàng Ngũ Đế Bát Tiên Thập nhị kim tiên Lục thập thái tuế Nhị thập chén bát tú Thập Điện Diêm vương Bành Tổ Long vương Đại Tiên Tiên Trung ương Thiên quan Địa thượng Thiên tiên
Người Lão Tử Trang Tử Trương Đạo Lăng Trương Giác Cát Hồng
Trường phái Chân Đại đạo Phái Kim Đan Phái Lầu Quán Phái Linh Bảo Phái Thượng Thanh Phái Tịnh Minh Phái Võ Đang Thái Bình Đạo Thiên sư Đạo Toàn Chân đạo
Đất thánh Đạo quán Động thiên Bồng Lai tam đảo Thiên đình
Tác phẩm Đông du ký Phong thần thao diễn nghĩa Tây du ký
x t s

Ngọc Hoàng Thượng đế (chữ Hán: 玉皇上帝), cũng gọi Ngọc Hoàng Đại Đế (玉皇大帝), gọi tắt là Ngọc Hoàng (玉皇) hoặc Ngọc Đế (玉帝) hoặc Ông Trời (Chữ Nôm: 翁𡗶) là những thương hiệu nói đến việc vị vua vô thượng của khung trời, là mái ấm của vạn vật vô ý niệm tín ngưỡng của Đạo giáo bên trên Trung Quốc và bên trên nước ta, Triều Tiên.

Xem thêm: ái nộ là gì

Tên gọi^[1][sửa | sửa mã nguồn]

(玉皇上帝): tên thường gọi của vị vua vô thượng của khung trời, là mái ấm của Thiên Đình, với tương đối nhiều tôn xưng không giống nhau như Hạo Thiên Thượng Đế (昊天上帝), Ngọc Hoàng Đại Đế (玉皇大帝), Ngọc Đế (玉帝), Ngọc Hoàng (玉皇), Hạo Thiên Kim Khuyết Chí Tôn Ngọc Hoàng Đại Đế (昊天金闕至尊玉皇大帝), Huyền Khung Cao Thượng Ngọc Hoàng Đại Thiên Đế (玄穹高上玉皇大天帝), Ngọc Hoàng Đại Thiên Tôn Huyền Linh Cao Thượng Đế (玉皇大天尊玄靈高上帝), hoặc dân gian tham thông thường gọi là Thiên Công (天公, Ông Trời).

Dưới thời mái ấm Tống, vua Chơn Tông (眞宗, bên trên vị 997-1022) hao hao Huy Tông (徽宗, bên trên vị 1100-1126) đều phải sở hữu ban Thánh hiệu cho tới Ngọc Hoàng Đại Đế. Vua Chơn Tông ban cho tới Thánh hiệu là Thái Thượng Thiên Chấp Phù Ngự Lịch Hàm Chơn Thể Đạo Ngọc Hoàng Đại Thiên Đế (太上開天執符御歷含眞體道玉皇大天帝). Vua Huy Tông là Thái Thượng Thiên Chấp Phù Ngự Lịch Hàm Chơn Thể Đạo Hạo Thiên Ngọc Hoàng Thượng Đế (太上開天執符御歷含眞體道昊天玉皇上帝).

Trong những tầm cỡ của Đạo giáo tôn xưng là Hạo Thiên Kim Khuyết Vô Thượng Chí Tôn Tự Nhiên Diệu Hữu Di La Chí Chơn Ngọc Hoàng Đại Đế (昊天金闕無上至尊自然妙有彌羅至眞玉皇大帝). Ngài được coi như là 1 trong vị thần linh vô thượng của Đạo giáo, vị thế chỉ bên dưới Tam Thanh Tôn Thần (三清尊神) tuy nhiên thôi. Dưới con cái đôi mắt thế tục, Ngài được kính ngưỡng như vị thần tối vĩ đại, là vua trong số vị thần.

Theo truyền thuyết dân gian tham, Ngọc Hoàng Thượng Đế không chỉ lâu mạng Thiên Tử cai trị thế giới, mà còn phải quản lý cả Tam giáo Nho, Lão, Thích, cùng theo với chư vị thần tiên của thân phụ đạo này, cũng tựa như những cục cưng, địa kỳ, người, quỷ đều nằm trong quyền thống quản lí của Ngài. Ngoài việc vận hành thân phụ cõi Thiên, Địa, Nhân, Ngọc Hoàng Đại Đế còn nom coi về việc hưng long, suy bại, chất lượng tốt xấu xí, phước họa của thiên hà vạn vật. Thuộc hạ vận hành về học tập vụ đem Văn Xương đế quân (文昌帝君); về thương vụ làm ăn đem Quan Thánh Đế Quân (關聖帝君); về công vụ đem Công Thánh Tiên Sư (巧聖先師); về nông vụ đem Thần Nông Tiên Đế (神農先帝); về sự việc khu vực đem Đông Nhạc Đại Đế (東岳大帝), Thanh Sơn Vương (青山王), Thành Hoàng Da (城隍爺), Cảnh Chủ Công (境主公), Thổ Địa Công (土地公), Địa Cơ Chủ (地基主); về cõi âm binh đem Phong Đô Đại Đế (酆都大帝) và Thập Điện Diêm vương vãi (十殿閻王).

Theo lý luận của Đạo giáo, Trời đem 13 tầng, từng tầng đem 3 vạn dặm, khu vực ngoài Trời đi ra được gọi là Vô Cực (無極), cõi vô Trời là Thái Cực (太極). Ngọc Hoàng Đại Đế là thần linh vô thượng vô thượng vô thiên hà, không còn thảy chư thần linh đều nên vâng mệnh lệnh Ngài. Cõi Trời Thái Cực phân thành 5 cõi Trời không giống nhau: Trung Thiên (中天) đem Ngọc Hoàng Đại Đế an ngự, bên trên chưởng quản lí 36 cõi trời, thân phụ ngàn toàn cầu, bên dưới nom coi 72 cõi, không còn thảy hình hài. Đông Thiên (東天) đem Tam quan tiền đại đế (三官大帝), mái ấm quản lí ban phước, kéo dãn tuổi tác lâu, giải trừ tai ương, xá tội, chi tiêu nàn. Nam Thiên (南天) đem Văn Hành Thánh Đế (文衡聖帝), mái ấm quản lí việc ủy nhiệm chư thần linh, tăng giảm, tham khảo, đánh giá công tội của những thần. Tây Thiên (西天) đem Thích-ca Mâu-ni (釋迦牟尼), mái ấm quản lí việc tín ngưỡng, quy nó của thế giới. Bắc Thiên (北天) đem Tử Vi Đại Đế (紫微大帝), mái ấm quản lí việc ban phước, chi tiêu tai, công bố tài phúc.

Lai lịch^[2][sửa | sửa mã nguồn]

Về lai lịch của Ngài, theo đuổi Cao Thượng Ngọc Hoàng Bản Hạnh Tập Kinh (高上玉皇本行集經) của Đạo giáo nhận định rằng vô thời thời xưa mang trong mình 1 trú xứ thương hiệu Quang Nghiêm Diệu Lạc Quốc (光嚴妙樂國); Quốc Vương xứ này là Tịnh Đức Vương (淨德王), Hoàng Hậu là Bảo Nguyệt Quang (寶月光). Cả nhị đều rộng lớn tuổi tác tuy nhiên không tồn tại con cái nối dõi. chợt một tối nọ, bà nằm mê thấy Thái Thượng Lão Quân (太上老君) ẵm một đứa hài nhi tiến hành vô thai nhi của Hoàng Hậu. Bà kính cẩn tiếp nhận, cho tới khi tỉnh dậy mới nhất hoặc rằng tôi đã có thai. Mang bầu tròn xoe 12 mon, rồi cho tới ngày mồng 9 mon giêng năm Bính Ngọ thì hạ sinh Thái tử. Ngay kể từ khi nhỏ, Thái Tử đang được thông tuệ, cho tới khi tăng trưởng phụ tá cho tới Quốc Vương rất rất tâm đắc, thương dân, thao tác thiện, cứu giúp người túng bấn cực. Sau khi vua phụ vương đi đời, Thái Tử kể từ vứt ngôi vị, vô vào Phổ Minh Hương Nham Sơn (普明香岩山) tu đạo, trải qua chuyện 3.200 kiếp, mới nhất bệnh được Kim Tiên, hiệu là Tự Nhiên Giác Hoàng. Sau cơ, lại trải qua chuyện cả ức kiếp mới nhất bệnh trở thành Ngọc Đế, quyết tử đằm thắm mạng nhằm cứu giúp phỏng bọn chúng sinh. Từ cơ, mồng 9 mon giêng mỗi năm được coi như thể ngày khánh đản của Ngọc Hoàng Đại Đế. Tại những Đạo Quán đều phải sở hữu thiết lễ dưng cúng, gọi là Ngọc Hoàng Hội (玉皇會) nhằm nguyện cầu phước trái ngược, sinh sống lâu. Tại tỉnh Phúc Kiến của Trung Quốc hao hao Đài Loan, thời buổi này được gọi là ngày Bái Thiên Công (拜天公, Lạy Ông Trời); vì vậy cả mái ấm gia đình rộng lớn nhỏ, già cả trẻ em đều lưu giữ gìn trai giới, tắm cọ thật sạch sẽ, thắp nhang hành lễ, vái vái, tụng kinh. Thời xưa, ở phương Bắc của Trung Quốc đem tục lệ tế lễ Ngọc Hoàng, rước tượng Ngài lên đường nằm trong từng thôn thôn. Tương truyền 25 mon 12 là ngày Ngọc Hoàng Đại Đế hạ phàm tuần tra nhân gian tham, vì vậy những Đạo Quán hao hao vô dân gian tham đều phải sở hữu thắp hương thơm, tụng kinh nhằm nghênh đón Ngài.

Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Trong dân gian[sửa | sửa mã nguồn]

Trong đạo Mẫu của nước ta, Ngọc Hoàng được gọi là Vua phụ vương Ngọc Hoàng, là phụ vương của Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Ngọc Hoàng được nghĩ rằng ở và thao tác bên trên một hoàng cung bên trên trời gọi là Thiên Phủ, điểm đem thật nhiều tiên nữ giới phục dịch, và những thiên tướng tá, thiên binh canh dữ.^[3]

Truyện dân gian tham nước ta kể con cái cóc lên trên cầu Ngọc Hoàng thực hiện mưa. Ngọc Hoàng nhận điều rằng mọi khi cóc gọi thực hiện mưa xuống trần thế.^[4] Câu chuyện có tiếng không giống là "Ngọc Hoàng và người học tập trò nghèo" thì lại mệnh danh quyền năng và sự vô tư của Ngọc Hoàng.^[5]

Nhà chưng học tập Nguyễn Văn Huyên đã nhận được xét: "Ông trời so với người dân quê nước ta là xuất xứ từng sự sinh sống và từng lẽ vô tư. Đấy ko nên là 1 trong vị thần trừu tượng và ko thể hiểu. Người tớ coi ông như 1 thế giới, vua của những vua. Ông mang trong mình 1 triều đình, ông điều khiển và tinh chỉnh toàn bộ cuộc sống thường ngày bên trên trời và bên dưới khu đất. Ông trừng trị kẻ xấu xí và ban thưởng người tốt".^[6]

Di tích thờ Ngọc Hoàng[sửa | sửa mã nguồn]

Ở nước ta đem những di tích lịch sử tại đây thờ Ngọc Hoàng Thượng đế (chỉ đo đếm điểm thờ chủ yếu, ko tính việc phối thờ Ngọc Hoàng vô thật nhiều đền rồng, miếu và năng lượng điện thờ Mẫu Tam Phủ):

Đền Đậu An bên trên thôn An Xá, xã An Viên, thị trấn Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên là điểm thờ Ngọc Hoàng Thượng đế với những cục cưng.^[7]
Điện Bồ Hong bên trên đỉnh núi Cấm nằm trong xã An Hảo, thị trấn Tri Tôn, tỉnh An Giang.^[8]
Chùa Vân An ở thị xã thị trấn chỉ bảo Lạc, Cao bằng phẳng thờ Ngọc Hoàng Thượng đế và Quan thế âm Bồ Tát với liên hoan Lồng Tồng mỗi năm được tổ chức triển khai vào trong ngày mùng 9 mon Giêng, ngày sinh của Ngọc Hoàng Thượng đế.^[9]