ai là người chinh phục vương quốc vandal và alan

Bách khoa toàn thư cởi Wikipedia

Vương quốc Vandals và Alans Bạn đang xem: ai là người chinh phục vương quốc vandal và alan
Tên bạn dạng ngữ Regnum Vandalorum et Alanorum Vandaliric
435 AD–534 AD
Đồng xu đem hình Huneric (477-484)
Lãnh thổ Vandal vô giai đoạn hoàng kim k. 476
Tổng quan
Thủ đô	Hippo Regius 435–439 [1] Carthage 439[2]–534[3]
Ngôn ngữ thông dụng	Latin (spoken by elite and clergy) Vulgar Latin and African Romance (spoken by common people) Tiếng Vandal (Cao cấp) Tiếng Punic (Dân thường) Tiếng Numidian (Nông thôn) Tiếng Hy Lạp (dân chúng)
Tôn giáo chính	Arianism (cấp cao) Công giáo Nicene sau đó Công giáo Chalcedon
Chính trị
Chính phủ	Chế chừng quân chủ
Vua xứ Vandal
• 435–477	Genseric
• 477–484	Huneric
• 484-496	Gunthamund
• 496-523	Thrasamund
• 523-530	Hilderic
• 530–534	Gelimer
Lịch sử
• Người Vandal được trao vùng Mauretania và Numidia	435 AD
• Bị rung rinh tự Đế quốc Đông La Mã	534 AD
Tiền thân Kế tục Africa (Roman province) Người Vandal Sicilia (Roman province) Praetorian prefecture of Africa
Hiện ni là 1 trong phần của	Algeria  France  Italy  Malta  Spain  Tunisia

Vương quốc Vandal (tiếng Latinh: Regnum Vandalum) hoặc Vương quốc Vandal và Alan (tiếng Latinh: Regnum Vandalorum et Alanorum) là 1 trong quốc gia được xây dựng tự người Vandal bên dưới thời vua Gaiseric ở Bắc Phi and the Địa Trung Hải từ thời điểm năm 435 cho tới năm 534. Vương quốc được xây dựng kể từ những trở thành thị được ấn định cư tự người Vandal bên trên những điểm bên trên Numidia và Mauretania và không ngừng mở rộng từng vùng Bắc Phi tiếp sau đó là vùng Địa Trung Hải. Vương quốc bị xâm rung rinh tự Đế quốc Đông La Mã tự nhà vua Justinian I.

Vương quốc ở Bắc Phi[sửa | sửa mã nguồn]

Thành lập[sửa | sửa mã nguồn]

Người Vandal tiếp tục bám theo vị vua mới mẻ của mình, Genseric (cũng được nghe biết là Geiseric) vượt lên biển cả cho tới châu Phi vô năm 429.^[4] Mặc cho dù con số của mình là ko rõ ràng và đang được ở trong tầm tranh biện của một vài mái ấm sử học tập, tuy nhiên dựa vào sự xác định của Procopius, thì người Vandal và Alan có tầm khoảng 80000 Lúc bọn họ dịch chuyển cho tới Bắc Phi,^[5] Peter Heather dự trù rằng bọn họ rất có thể thể hiện mặt trận một nhóm quân khoảng chừng 15.000-20.000 người^[6]. Theo Procopius, người Vandal cho tới châu Phi bám theo đòi hỏi của Bonifacius, người tóm quyền lãnh đạo quân sự chiến lược ở điểm này.^[7] Tuy nhiên, và được khuyến cáo rằng người Vandal thiên cư quý phái châu Phi nhằm tìm hiểu tìm kiếm điểm ấn định cư an toàn; bọn họ đã biết thành tiến công tự một nhóm quân La Mã vô năm 422 và đang không thành công xuất sắc trong những công việc thỏa thuận một hiệp ước với bọn họ. Tiếp tục tiến thủ quân về phía nhộn nhịp dọc từ bờ biển cả, người Vandal tiếp tục vây hãm thành phố Hồ Chí Minh Hippo Regius vô năm 430.^[4] Tại bên phía trong, thánh Augustine và những linh mục của ông lại đang tiếp tục nguyện cầu một sự giải vây mang lại thành phố Hồ Chí Minh nhằm bay ngoài những kẻ xâm lăng, vì thế bọn họ trọn vẹn hiểu ra rằng sự thất thủ của thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục báo hiệu sự cải đạo hoặc chết choc mang lại nhiều tín thiết bị Kitô giáo La Mã. Ngày 28 mon 8 năm 430, tía mon sau thời điểm chính thức cuộc vây hãm, Thánh Augustine (lúc này tiếp tục 75 tuổi)qua đời,^[8] có lẽ rằng vì thế đói hoặc stress, và vì thế những cánh đồng tiểu mạch phía bên ngoài thành phố Hồ Chí Minh đang được vô biểu hiện bị bỏ phí và ko được thu hoạch. Sau 14 mon bao vây, thành phố Hồ Chí Minh ở đầu cuối cũng thất thủ.

Hòa bình và được lập lại trong số những người La Mã và người Vandal vô năm 435 trải qua một hiệp ước được cho phép người Vandal trấn áp điểm ven bờ biển của Numidia. Geiseric tiếp sau đó tiếp tục đánh tan hiệp ước vô năm 439 Lúc ông xâm rung rinh tỉnh châu Phi của La Mã và tổ chức bao vây Carthage ^[9] Thành phố này đã biết thành rung rinh tuy nhiên ko cần phải có giao đấu, người Vandal tiến thủ vô thành phố Hồ Chí Minh trong những lúc đa số người dân đang được bám theo dõi những cuộc đua bên trên ngôi trường đua ngựa. Genseric biến chuyển nó trở thành đế kinh của ông, và tự động phong bản thân là vua của những người Vandal và Alan. Tiếp tục đoạt được Sicilia, Sardegna, Corse và quần hòn đảo Balearic, ông tiếp tục xây cất quốc gia của tớ trở thành một vương quốc mạnh mẽ.

Xem thêm: ái nộ là gì

Khi người Vandal tập kích Sicilia vô năm 440, đế quốc Tây La Mã thời điểm hiện nay đang được nên bận tâm với trận chiến giành giật ở Gaul và ko thể phản công lại. Theodosius II, nhà vua của Đế quốc Đông La Mã, tiếp sau đó cử một nhóm quân viễn chỉnh nhằm ứng phó với những người Vandals vô năm 441, tuy vậy nó chỉ tiến thủ xa vời đến tới Sicilia. Đế quốc Tây La Mã bên dưới thời Valentinian III đã ký kết kết một hiệp ước độc lập với những người Vandal vô năm 442^[10] Theo hiệp ước này, người Vandals cảm nhận được Byzacena, Tripolitania, một trong những phần của Numidia, và xác nhận sự trấn áp của mình so với hành tỉnh châu Phi.^[11]

Cướp huỷ trở thành Roma[sửa | sửa mã nguồn]

Trong 35 năm tiếp theo cho tới, với 1 hạm group hùng hậu, Genseric tiếp tục cướp huỷ bờ biển cả của Đế quốc Tây và Đông La Mã. Tuy nhiên, sau thời điểm vua người Hung là Attila bị tiêu diệt, người La Mã tiếp tục rất có thể xoay quý phái ứng phó với những người Vandals, Lúc bọn họ đang được sở hữu một vài vùng khu đất phú quý nhất của Đế quốc La Mã xưa.

Để buộc người Vandals nên thần phục đế quốc, Valentinianus III tiếp tục hứa hít đàn bà của ông với nam nhi của Genseric. Tuy nhiên, trước lúc hiệp ước này rất có thể được triển khai, chủ yếu trị một lần tiếp nữa lại đóng góp một trong những phần cần thiết trong những sai lầm đáng tiếc ngớ ngẩn của La Mã. Petronius Maximus, một kẻ cướp ngôi, tiếp tục làm thịt bị tiêu diệt Valentinianus III, vô một nỗ lực nhằm trấn áp đế chế. Những nỗ lực nước ngoài uỷ thác thân ái nhị phe đã biết thành đánh tan, và vô năm 455 với 1 lá thư của Hoàng hậu Licinia Eudoxia, cầu nài nam nhi của Genseric cho tới giải cứu vãn bà, người Vandal tiếp tục xâm lăng trở thành Roma, cùng theo với Hoàng hậu Licinia Eudoxia và nhị người đàn bà Eudocia và Placidia.

Nhà chép biên niên sử Prosper xứ Aquitaine^[12] sở hữu ghi nhận có một không hai vô thế kỷ 5 rằng vào trong ngày 2 mon 6 năm 455, Giáo hoàng Lêô I tiếp tục tiếp đón Genseric và thỉnh cầu ông tớ ko nhen nhóm huỷ thành phố Hồ Chí Minh và tạo ra chết người mang lại dân chúng, và hãy vừa lòng với của tớ cướp được. Người tớ nghi ngờ về sự tác động của Giáo hoàng cứu vãn vắng tanh cả trở thành Roma. Người Vandals tách trở thành với vô số chiến lợi phẩm. Eudoxia và đàn bà bà là Eudocia được đưa tới Bắc Phi.^[11]

Sự củng cố[sửa | sửa mã nguồn]

Như là 1 trong sản phẩm của hành vi cướp huỷ trở thành Rome và tổ chức những hoạt động và sinh hoạt hải tặc ở Địa Trung Hải, đế chế La Mã tiếp tục triệu tập vô việc chi phí khử quốc gia Vandal. Cả nhị nửa phía Tây (năm 460) và Đông (468) của đế chế đều tiếp tục phái hạm group tiến thủ tấn công người Vandal. Người Vandal tiếp tục tấn công chiếm lĩnh được hạm group Tây La mã, và huỷ bỏ toàn cỗ hạm group Đông La Mã trải qua việc dùng thuyền lửa^[10] Tiếp sau cuộc tiến công này, Vandals tiếp tục nỗ lực xâm lăng vô Peloponnese, tuy nhiên bọn họ đã biết thành tấn công nhảy quay về tự người Maniot bên trên Kenipolis với tổn thất u ám.^[13] Để trả thù địch, người Vandal bắt 500 con cái tin cậy ở Zakynthos,chặt bọn họ đi ra trở thành từng miếng và ném những miếng cơ xuống biển cả bên trên lối trở lại Carthage ^[13] Trong trong thời điểm 470, người La Mã tiếp tục kể từ quăng quật quyết sách tổ chức trận chiến ngăn chặn người Vandal của mình. Vị tướng mạo phía Tây là Ricimer tiếp tục đạt được một hiệp ước với những người Vandal,^[10] và vô năm 476 Genseric tiếp tục rất có thể đã ký kết kết một nền "hòa bình vĩnh viễn" với Constantinopolis. Từ năm 477 trở cút, người Vandal tiếp tục phát hành chi phí đúc riêng biệt của mình.

Mặc cho dù người Vandal tiếp tục tấn công tháo lui được những cuộc tiến công kể từ những người dân La Mã và thiết lập quyền cại trị bên trên những quần đảo ở phía tây Địa Trung Hải, bọn họ đang không thành công xuất sắc lắm trong những cuộc xung đột với những người Berber. Nằm về phía phái nam của quốc gia Vandal, người Berber tiếp tục nhị đợt giành được những thắng lợi cần thiết trước người Vandals vô tiến độ trong thời điểm 496-530.^[10]

Chính sách tôn giáo[sửa | sửa mã nguồn]

Sự khác lạ trong số những người Vandal bám theo giáo phái Arian và những thần dân tin cậy thuyết Ba Ngôi của mình (bao bao gồm toàn bộ cơ thể Công giáo và những người dân ly giáo) là vẹn toàn nhân phát sinh biểu hiện stress ở vương quốc châu Phi của mình. Các giám mục Công giáo đã biết thành lưu giày vò hoặc bị làm thịt tự Genseric và giáo dân đã biết thành nghiêm cấm thờ phụng và thông thường xuyên bị trưng thu gia tài của họ^[14] Ông tớ tiếp tục chở che mang lại những thần dân Công giáo của tớ Lúc quan hệ của ông tớ với La Mã và Constantinopolis trở thành thân ái thiện, như vô tiến độ năm 454-57, Lúc xã hội Công giáo bên trên Carthage, thời điểm hiện nay đang được vô biểu hiện không tồn tại người hàng đầu, tiếp tục bầu Deogratias thực hiện giám mục. Huneric, người kế tiếp vị Genseric, tiếp tục phát hành sắc mệnh lệnh ngăn chặn người Công giáo vô năm 483 và 484 vô một nỗ lực nhằm ngăn ngừa bọn họ và biến chuyển giáo phái Arian trở thành tôn giáo chủ yếu ở Bắc Phi ^[15] Nói công cộng đa số những vị vua Vandal, trừ Hilderic, đều bức sợ hãi những tín thiết bị Kitô giáo tin cậy thuyết Ba Ngôi ở một cường độ nhiều hoặc không nhiều, nghiêm cấm sự cải đạo cho tất cả những người Vandal, lưu giày vò những giám mục và rằng công cộng tạo ra trở ngại mang lại cuộc sống đời thường của những tín thiết bị Ba Ngôi.

Suy tàn[sửa | sửa mã nguồn]

Theo như "Từ điển Công giáo" (Catholic Encyclopedia) năm 1913: "Genseric, một trong mỗi anh hùng quyền lực tối cao nhất của "thời đại di trú", bị tiêu diệt ngày 25 mon một năm 477, ở tuổi hạc thượng lâu chừng 88. Theo luật kế tiếp vị tuy nhiên ông tớ phát hành, member phái mạnh lớn số 1 vô Hoàng gia tiếp tục kế tiếp ngôi. Do cơ, ông tớ được kế tiếp tục tự con cái là Huneric (477–484), người lúc đầu khoan thứ Công giáo, tự kinh uy Constantinopolis, tuy nhiên sau năm 482 thì chính thức bách sợ hãi Mani giáo và Công giáo."^[16]

Gunthamund (484–496), em bọn họ và là kẻ kế tiếp tục của Hunneric, mái ấm trương giảng hòa với những người Công giáo nội địa và một lần tiếp nữa hoàn thành bách sợ hãi. Mé ngoài, sức khỏe của Vandal tiếp tục giảm sút sau thời điểm Genseric rơi rụng, và Gunthamund mất không ít phần khu đất rộng lớn ở Sicilia về phần mình người Ostrogoth và nên kháng cự với áp lực nặng nề ngày 1 ngày càng tăng kể từ người Moor bạn dạng địa.

"Từ điển Công giáo" năm 1913 ghi nhận: "Trong Lúc Thrasamund (496–523), tự sự cuồng tín của tớ, thù ghét người Công giáo, ông lý tưởng với những vụ bách sợ hãi ko ụp máu".^[16]

Sụp đổ[sửa | sửa mã nguồn]

Hilderic (523-530) là vị vua Vandal khoan thứ nhất so với Giáo hội Công giáo. Ông được cho phép tự tại tôn giáo; và vì thế những hội nghị tôn giáo của đạo Thiên chúa một lần tiếp nữa lại được tổ chức triển khai bên trên Bắc Phi. Tuy nhiên, ông lại không nhiều quan hoài cho tới cuộc chiến tranh, và uỷ thác nó cho 1 member vô mái ấm gia đình, Hoamer. Khi Hoamer nhận một thất bại trước người Moor, phe Arian vô tôn thất tiếp tục tổ chức một cuộc nổi loàn, và Gelimer, người bằng hữu bọn họ của ông (530-533) đang trở thành vua. Hilderic, Hoamer và người thân trong gia đình của mình đã biết thành ném vô tù. Hilderic bị lật ụp và bị làm thịt bị tiêu diệt vô năm 533.^[17]

Hoàng đế Đông La Mã là Justinian I tức thì ngay tức thì tuyên phụ thân cuộc chiến tranh, với bên trên danh tức thị tuyên phụ thân phục sinh lại ngôi vua Vandal mang lại Hilderic. Trong Lúc một nhóm quân viễn chinh đang được bên trên lối cho tới, một trong những phần rộng lớn của quân group Vandal và thủy quân của mình được lãnh đạo tự Tzazo, em của Gelimer, cho tới Sardegna nhằm ứng phó với cuộc nổi loàn. Kết ngược là, quân group của Đế quốc Đông La Mã bên dưới sự lãnh đạo tự Belisarius tiếp tục rất có thể đổ xô lên bờ tuy nhiên ko gặp gỡ nên sự kháng cự này và cơ hội trở thành Carthage khoảng chừng 10 dặm (16 km). Gelimer nhanh gọn lẹ hội tụ một nhóm quân,^[18] và tiếp tục uỷ thác chiến với Belisarius vô trận Ad Decimum; Người Vandal gần như là tiếp tục giành thắng lợi trận đánh này cho tới Lúc người em trai của Gelimer, Ammatas và con cháu trai của ông Gibamund bị bị tiêu diệt trận. Gelimer tiếp sau đó hoảng loàn và quăng quật trốn. Belisarius nhanh gọn lẹ rung rinh lấy Carthage trong những lúc những người dân Vandal sinh sống sót kế tiếp võ thuật.^[19]

Ngày 15 mon 12, năm 533, Gelimer và Belisarius vấp chừng một lần tiếp nữa bên trên trận Tricamarum, cơ hội Carthage khoảng chừng trăng tròn dặm (32 km). Một lần tiếp nữa, người Vandal tiếp tục võ thuật mạnh mẽ tuy nhiên bị đổ vỡ, đợt này là lúc người em trai Tzazo của Gelimer tử trận. Belisarius nhanh gọn lẹ tiến thủ cho tới Hippo, thành phố Hồ Chí Minh loại nhị của Vương quốc Vandal, và vô năm 534, Gelimer đầu mặt hàng đoàn quân thắng lợi Đông La Mã, lưu lại sự kết đôn đốc của Vương quốc Vandal.

Bắc Phi (bao bao gồm miền bắc nước ta Tunisia và phía nhộn nhịp Algeria vô thời kỳ của những người Vandal) đang trở thành một tỉnh La Mã thêm 1 lần tiếp nữa, và kể từ cơ người Vandals đã biết thành trục xuất. Hầu không còn người Vandal đang đi đến Saldae (mà thời buổi này được gọi là Béjaïa ở vùng khu đất Kabyl,phía bắc Algeria), điểm bọn họ thống nhất với những người Berber. Một số không giống đã biết thành xung vô quân group đáp ứng triều đình hoặc quăng quật trốn cho tới nhị quốc gia Goth (vương quốc Ostrogoth và quốc gia Visigoth), một vài phụ phái nữ Vandal kết duyên với bộ đội Byzantine ấn định cư ở phía bắc Algeria và Tunisia. Các binh sĩ Vandal xuất sắc ưu tú nhất được tổ chức triển khai trở thành năm trung đoàn kỵ binh, được gọi là Vandali Iustiniani, và đóng góp quân bên trên biên thuỳ với Ba Tư.

Xem thêm: ai sẽ là thủ tướng việt nam năm 2016

Các vị vua Vandal[sửa | sửa mã nguồn]

• Wisimar (m. năm 335)
• Godigisel (năm 359–406)
• Gunderic (năm 407–428)
• Genseric (năm 428–477)
• Huneric (477–484)
• Gunthamund (484–496)
• Thrasamund (496–523)
• Hilderic (523–530)
• Gelimer (530–534)

Ngôn ngữ[sửa | sửa mã nguồn]

Rất không nhiều vấn đề được biết về ngôn từ của những người Vandal, chỉ hiểu được nó là 1 trong nhánh của ngôn từ Đông German. Người Goth chỉ nhằm lại hâu phương có một không hai một mối cung cấp ngữ liệu về loại ngôn từ Đông Đức này: một bạn dạng dịch thế kỷ loại tư của những sách Phúc Âm^[20] Tất cả những người dân Vandal tuy nhiên những mái ấm sử học tập văn minh nghe biết tiếp tục có thể nói rằng giờ đồng hồ Latin, tuy nhiên cũng vẫn chính là ngôn từ đầu tiên của tổ chức chính quyền Vandal (hầu không còn những quan liêu chức nhường nhịn như thể dân cư bạn dạng địa châu Phi / la Mã)^[21]. Mức chừng biết gọi biết viết lách vô trái đất cổ truyền thì hầu hết ko chắc hẳn rằng lắm.

Di sản[sửa | sửa mã nguồn]

Từ khoảng chừng năm 1540, vua Thụy Điển xưng thực hiện Suecorum, Gothorum et Vandalorum Rex ("Vua của Suecii (Swede), Goth (Geat) và Vandal (Wend)").^[22] Vào năm 1973, Carl XVI Gustaf tiếp tục kể từ quăng quật thương hiệu này và giờ phía trên ông chỉ xưng bản thân là Quốc vương vãi Thụy Điển.

Thuật ngữ văn minh vandalism (dịch là "tính hoặc phá hủy những dự án công trình văn hóa") bắt nguồn từ "danh tiếng" của những người Vandal như là 1 trong rợ tộc tiếp tục tiến công và cướp huỷ trở thành Roma vô năm 455. Có lẽ tính phá hủy của những người Vandal ko hề cao hơn nữa những kẻ xâm phạm không giống vô thời cổ truyền, tuy nhiên những người sáng tác sở hữu tư tưởng yêu mến Roma thông thường quy mang lại bọn họ dòng sản phẩm tội huỷ bỏ Roma. Tỷ dụ, thi sĩ Anh Quốc bám theo trào lưu Khai sáng sủa là John Dryden tiếp tục viết: Till Goths, and Vandals, a rude Northern race, / Did all the matchless Monuments deface, ý rằng dân Goth và dân Vandal là những rợ tộc phương Bắc với mức độ huỷ bỏ dòng sản phẩm dự án công trình rộng lớn tuy nhiên ko gì sánh tự.^[23] Thuật ngữ vandalisme được Giám mục Henri Grégoire trở thành Blois đưa ra vô năm 1794 nhằm mô tả vụ phá hủy những dự án công trình văn hóa truyền thống sau cuộc Cách mạng Pháp. Thuật ngữ này nhanh gọn lẹ được vận dụng bên trên từng châu Âu. Sự tạo hình thuật ngữ mới mẻ này nhập vai trò cần thiết trong những công việc tô hồng mang lại nhìn nhận về người Vandal kể từ thời Hậu Cổ đại, thông dụng hóa phát minh trước đó rằng bọn họ là 1 trong group người man rợ yêu thích tàn huỷ. Người Vandal và những "man tộc" không giống kể từ lâu đã biết thành những người sáng tác và sử gia quy mang lại dòng sản phẩm tội phát sinh sự sụp ụp của Đế quốc La Mã.^[24]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Notes

Liên kết[sửa | sửa mã nguồn]

• Kingdom of the Vandals - location map Lưu trữ 2007-12-03 bên trên Wayback Machine